ZANBET

Mm. JESSY HOSSEN

Alors en zour ti annan en msye ek en madanm. Sa msye ti apel Dolor e sa madanm ti apel Zizin. Zot ti annan en garson ki ti apel Zanbet, en fiy ki ti apel Zitenn, en lot fiy ki ti apel Titin e zot ti annan en dernyen garson ki ti apel Kalbas.

En zour, dan son marse, Dolor ti ganny koupe. Remed ki zans lontan ti kontan, sete en Ianmes so ki zot ti met lo blesir. Sa blesir ti donn Dolor lafyev e Zizin ti dir avek Zanbet, “Ou papa pe ganny tantannos. Pran en Ianmes sofe e met lo son lipye an atandan ki nou a retournen sorti apel dokter.”

Deryer, Zanbet ti pran en lanmes, ti met dan dife, ti met lo blesir son papa. Apre, olye tenny lanmes e met laba, i ti les Ii lanmenm lo matla. Byensir matla ti brile ensi ki papa. Ler manman ek lezot ti vini avek dokter zot ti demann avek Zanbet, “Oli ou papa?” Zanbet ti reponn,”Papa i n byen. I’n monte dan lafimen.” Manman ti sakouy son latet e dir, “Ar wi, Sennyer, nou pa’n bet pour apel Ii Zanbet.”

Manman ti telman sagren avek sa lensidan ki en semenn apre, Ii osi i ti tonm malad. Titin ti al apel dokter e apre ki i ti ‘n fini konsilte manman, i ti dir zot met Ii dan en ben so. Titin ti dir Zanbet met delo lo dife. Zanbet ti met gran marmit lo dife e apre i ti pran manman e met ladan . Manman ti mor. Zanbet ti taye e dir avek Titin, “Titin, vin gete, manman in byen, i pe riye.” Titin ti taye e ki i ti war! Son manman ledan ti’n sorti avek soufrans letan Zanbet ti met Ii dan marmit delo bwi. I ti dir avek Zanbet, “La ou’n touy Manman.” Alors zot ti reste zot tousel, san papa, san manman. Akoz sa, plizyer vwazen, zanmi ek paran ti vin war zot souvan. En zour ti annan bokou konpannyen. Zot ti touy en kabri e apre Titin ti dir avek Zanbet, “Pran kalbas dan lakwizin nou ava met dan kari kabri. Zanbet olye al sers kalbas legim, i ti al sers Kalbas son pti frer. I ti touy Ii e kwi son lavyann melanze avek lavyann kabri. Ler ti’n ariv ler manze, rod Kalbas napa Kalbas. Titin ti demann avek Zanbet, “Zanbet oli Kalbas?” Zanbet ti reponn, “Be ou pa ti dir mwan kwi kalbas avek kabri? Mon’n fer parey ou ti dir mwan.”

“Zanbet, mon ti dir ou kalbas legim, pa Kalbas nou frer.” Bann konpannyen ti reste ebete e pa bezwen dir ou, tou dimoun ti kit manze e ti ale. Deryer Titin ti dir avek Zanbet, “La ou’n touy trwa dimoun dan sa lakaz. Mwan mon ale, mon pa oule reste la. Annou ale, nou ava al rod en lot lakaz.“

Vreman zot trwa zot ti ale. Zot ti marse san zwenn okenn lakaz, me zot ti kontinyen zot larout ziska zot ti ariv kot en gran pye bodanmyen. Zanbet ti kriye, “Ser, la en zoli lakaz. I mank zis en laport.” E avan ki son ser ti ‘n ganny letan pour Ii koze nek Zanbet ti parti a lakours pour al sers laport . Byensir i ti tir laport avek zot lakaz pour anmenn kot pye bodanmyen.

Ler i ti arive, fernwar ti’n fer. Alor Ii ek son de ser zot ti grenp lo pye bodanmyen poz laport lo bann brans e asiz lo la. En pti moman apre zot ti tann koze anba pyedibwa. Ki sete? Karant voler! Be wi! Sa ti pye dibwa karant voler! Zot ti war karant voler tal kart, tal manze, tal larzan, bwar, e koman manze e zwe.

Zanbet kot i ti ete anler ti anvi sa manze me i pa ti konnen ki pou fer. En pti moman i ti dir avek son ser, “Mon anvi fer gro,” e san esper son ser reponn, nek i ti fer son gro bezwen. Sa ti tonm direkteman dan berye karant voler. Sef voler t i dir, “Vwala le bon diber ki Bondye i anvoye.” E la tou voler ti pas lo zot dipen e manze. Zanbet, dan fer sa, ti’n krwar karant voler ti pou taye ler zot ti a war sa dan zot po. Me ditou ! Alor i ti vire e dir ek son ser, “Mon anvi fer pti,” e san esper son ser reponn, nek i ti fer son pti bezwen. Sa ti tonm zis dan karaf diven karant voler. Sef voler ti dir, “Vwala le bon ven ki Bondye in anvoye. E la tou voler ti vid en pe dan ver e bwar. Ankor en fwa son trik pa ti marse. Alor i ti vire e dir ek son ser, “Mon anvi larg divan.” Son ser ti dir Ii, “Zanbet la ou anvi fer konnen kote nou ete. Karant voler pou touy nou si zot konnen nou ‘n dekouver zot.” Me Zanbet pa ti ekoute. alor i ti larg en gro divan. Dan son pe fer sa, nek laport ti sape kot i ti été e tonm lo karant voler. Karant voler ti fann kler.

La Zanbet ti manze, ti pran larzan e fer fer en zol i lakaz. Pli tar i ti marye avek en zoli fiy. Enn an apre maryaz son madanm ti pou ganny piti. En zour i ti dir avek son madanm, “Degre ou vant i gro ou pou mor. Fodre mon ouver pour mwan gete ki annan ladan.” Son madanm, bo fer Ii konpran, Zanbet pa ganny en konpran. Vreman, i ti pran madanm, anmar lo latab e ouver vant e tir de garson ladan. Byensir madanm ti mor. Zanbet ti reste ebete. Sa de zanfan enn ti annan zetwal lo fron e lot lalin. Zanbet ti dir dan limenm, “Sa mofin sa. Zot menm ki’n touy mon madanm. Alor la, i ti pran sa de zanfan e larg dan kouran delo. Sa larivyer ti pas kot lakaz en bonnonm ek en bonnfanm malbar. Bonnonm, dan son pe rod dibwa obor larivyer, ti war sa de zafer dan delo. I ti krwar pwason e alor i ti ranmase. Me letan i ti war sa ti de zanfan i ti anmenn kot son madanm. Zot ti dakor pour garde e zot ti sonny sa de zanfan byen. Tou le de garson ti grandi e vin de zennzan byen for e byen gayar.

En zour zot ti tande ki ti annan en laklos dan en pei, ki zanmen in sonnen. Ti annan osi en lanons ki sa ki ava kapab sonn sa laklos ava marye avek fiy lerwa. Tou zennzan ti seye, pa ti kapab. Ti reste zis sa de garson. Alors en zou r bomaten Lalin ti deside ale. I ti dir avek Zetwal, “Ou reste avek Papa ek Manman. Mwan mon ava al sey mon sans. Si mon reisi mon ava anvoy sers zot.” Alor i ti ale. Zot, zis konman Lalin ti tonm lot kote montanny laklos ti konmans gronnyen. Lali n ti ale e poz son lanmen lo la. Arya, napa gloria ki ti vo Ii! Tou dimoun, an kontan fanmir rwayal ti desann pour gete kot laklos ti pe sonnen. Lerwa ti gard son promes e Lalin ti marye avek fiy lerwa. Apre i ti anvoy sers son frer ek son paran. Son lot frer Ii osi ti marye avek fiyel lerwa. Tou dimoun ti viv ere.

En zour dan pas laba mon ti dir avek gard dan baro, “Mon kapab war Lalin ek Zetwal silvouple? Mwan menm mwan ki ti anpes angi manz zot dan larivyer kan Zanbet ti’n zet zot.” Gard pa demande ki per i dir, nek fou mwan en kou-d-pye e zet mwan la dan mon pti payot.