AL SERS LIZOUR

Jessy Hossen

Kont ek Lezann Volim 2. (1991) Lenstiti Kreol, Lans-o-pen. pp. 5-9

Sirondann! Zanbaget!

Alors en zour, ti annan de vwazen. Tou le de ti reste obor larivyer, e akoz sa zot ti annan labitid koz for. An montan santye bor larivyer, agos, ti annan payot Msye ek Madanm Laprid e adrwat ti annan payot Msye ek Madanm Dayo.

Msye ek Madanm Laprid ti annan en zoli fiy ki ti apel Pasyans, e Msye ek Madanm Dayo ti annan en bo garson ki ti apel Bonker.

Pasyans ti annan labitid vin sers delo obor larivyer e la i ti souvan admir Bonker kot ti pe travay dan son bitasyon. Dan son leker i ti dir, “Manman ek papa i dir mwan zot in swazir en zoli garson, dan nou kanton menm pour mwan marye avek. Ou a dir mwan lekel? Pa mon ti a kontan marye avek sa garson ki mon war travay dan bitasyon, tou le zour, kan mon vin sers delo? Mon kontan son mannyer.“

Bonker li kot i ti pe pyose, li osi i ti war Pasyans vin sers delo. I ti dir dan limenm, “Manman ek Papa i dir mwan, zot in swazir en zoli fiy dan nou kanton menm pour mwan marye avek. Ou a dir mwan lekel? Pa mon ti a kontan marye avek sa fiy ki mon war vin sers delo, tou le zour? Mon kontan son mannyer. Konmsi i annan mannyer dosil. Mon asire ki i a fer en bonn epouz.“

Konmsi zot ve ti akorde. Ler Bonker ti ganny 20 an e Pasyans 18 an, zot paran ti annons zot zot maryaz. Bonker ti dir avek son manman, “Manman, ou’n byen swazir. Mon byen kontan sa fiy.”

Pasyans li osi a son tour ti dir avek son manman, “Manman, ou’n byen swazir. Mon byen kon an sa garson.”

Maryaz ti bat ater e le de zenn marye ti al reste dan en zoli lakaz an bwa pa tro lwen avek zot paran. Sis mwan apre maryaz, zot ti donn en parti kot zot e zot ti envit zot paran. La zot ti annonse ki Pasyans ti pou ganny en ptibaba. Granmoun ti’n telman kontan ki zot ti byen bwar sa zour. Pa konnen ki ler, diven ti’n fini. Bonker ti dir avek son papa, “Papa, al sers diven anba lakav.”

Papa ti dakor. Letan i ti ariv anba lakav, i ti pran en barik diven me en pti moman i ti tonm asize lanmenm . En gran traka ti anvai li. I ti pe mazinen ki non pou apel son pti zanfan. I ti kas latet e mazinen, mazinen. Okenn lide pa ti vin dan son latet. Ou konpran, i pa ti oule donn okenn non ordiner parey lezot, kimannyer pou apel sa piti? Arwi zot Sennyer Zezi.

Lao dan salon, lezot ti pe esper li. Napa li. Alafen Bonker ti dir avek manman Pasyans, “Be al gete ki arive avek ou bonnonm? Tou sa letan, i pa ankor war en barik diven pour anmennen?”

Alor sa madanm ti ale. Letan i ti ariv anba lakav, i ti war son bonnonm pe asize dan en gran traka,

“Be ki ou gannyen?” i ti demande.

“Bonnfanm, nou dan en gran problenm.”

“Be ki problenm?”

“Ki non nou pou donn nou pti zanfan? Ou’n mazinen sa?”

Bonnfanm ti reponn, “Be vre ou konnen . Arwi zot senyer, be ki mannyer nou pou apel li?”

E la, li osi i ti tonm lanmenm e konmans mazinen. Zot ti mazinen, mazinen, mazinen… Lao, dan salon, bann lagorz ti’n sek. Vey diven napa diven. Vey tantin, napa tantin. Vey tonton, napa tonton. Alafen Bonker ti dir, “Mon ava desann mwan menm e mon ava al gete ki pe arive.”

Letan i ti ariv anba lakav i ti war tou le de son bo paran pe asize, barik diven devan zot, pe plere. Bonker ti etonnen e i ti demann zot, “Be ki zot gannyen?”

Bonnonm ti reponn, “Nou dan en gran problenm.”

“Ki zot problenm ?” Bonker ti demande.

Bonnfanm ti pran laparol, “Nou pa konnen kimannyer nou pou apel ptibaba Pasyans.”

Bonker ti reponn, “Selman zot bet. “Deswit i ti monte e dir avek son madanm, “Zanmen mon’n war dimoun pli bet ki ou papa ek ou manman. La mon dir ou, ozordi menm, mon pe ale. Dan mon voyaz si mon zwenn dimoun pli bet ki zot, mon promet ou ki mon ava retournen.” Alor i ti son seval, son sak voyaz e i ti ale.

I ti ale, ale, ale. Fernwanr ti fer e i ti rod labri dan bann loberz ki i ti enn dan semen. La i ti pas lannwit e lannmen bomaten, i ti kontinyen son voyaz. Pandan en mwan i ti fer sa me zanmen i ti arive zwenn bann dimoun pli bet ki son boper ek son belmer. Alor i ti gard son parol e i ti kontinyen son voyaz. En zour i ti ariv dan en pti loberz. La ti annan en msye, son madanm ek son de garson. Ti annan plas pour zis kat vwayazer me landrwa ti byen prop e sa bann dimoun ti byen byen zantiy. Sa swar apre dinen zot tou zot ti pe asiz obor dife pe fer gran konversasyon ansanm, ler en moman, madanm ti leve e i ti dir, “C’est l’heure”, e i ti ale.

Dan son leker sa garson ti dir, “Ki sa badinaz ankor?”

En demi er-d-tan apre i ti retournen e o menm enstan ki i ti poz son lipye lo pa-d-port, en kok ti sante dan lwenten. Alor sa madanm ti dir avek son msye ek son de garson, “I pe vini.”

De er-d-tan apre, Msye ti leve e dir, “C’est l’heure”, e i ti ale. En demi er-d-tan apre, i ti retournen e konman i ti poz son lipye lo pa-d-port kok ti sante dan lwenten. Alor sa msye ti dir avek son madanm ek son de garson, “I pe vini.”

Bonker latet ti pe travay. Lezot vwayazer ti al dormi, me li Bonker ti deside pour reste e rann li en kont ki sa badinaz ‘C’est l’heure’. Nou rapel, madanm ti al dis er, msye minwi. Dan pti de er bomaten, premye garson ti leve e i ti dir, “C’est l’heure,” e i ti ale. En demi er-d-tan pli tar, i ti retournen e zis konman i ti poz son lipye lo pa-d-port kok ti sante. Alor i ti dir avek son lot frer, “I pe vini.” Apre li osi i ti al dormi.

Bonker ti tranpe menm pour war ki dezyenm garson ti pou fer. Ler ti kat er bonmaten dezyenm garson ti leve e dir, “C’est l’heure”. En demi er-d-tan pli tar, i ti retournen e zis konman i ti poz son lipye lo pa-d-port kok ti sante.

Bonker ti demann li, “Me ki sa zafer ‘c’est l’heure’?”

Dezyenm garson ti reponn li, “Ar! Be ou pa konnen. Se ou, ou pa fer sa?”

“Fer kwa?” Bonker ti demande.

“Al sers lizour! Be wi. Si ou pa al sers li, i pa pou vini. Ki nou pou fer san lizour? Nou pa pou kapab travay.”

Bonker ti reponn, “Demen pa bezwen al sers Ii. I pou vini. Annou fer paryaz si ou oule. Si ou gannyen, mon ava donn ou mil milyon marke, si mon gannyen ou ava donn mwan menm sonm.

“Annou koupe. “

Paryaz ti koupe, me dan son leker Bonker ti byen konnen ki i ti pou ganny paryaz. I ti osi konnen ki i ti pe retourn kot li akoz i ti’n fini war dimoun pli bet ki son bann bo paran. Alor lannmen, i ti al rod en kok e met lo bar lavarang. Aswar ti fer e konman dis er ti fer, kok ti sant en kou akoz lalin ti kler. Tou le kat bann dimoun ti tay anba lavarang e ti dir, “Limenm li lizour alors.”

Minwi kok ti sant ankor en kou e zot ti dir, “Zot, ou konnen vre lizour pe vini.”

De er bomaten, kok ti sante, kat kou. Ankor zot ti dir, ” Zot lizour pe vini menm me nou pa war laklerte.”

Bonker ti reponn, “Taler nou ava war li.”

Ler ti kat er bomaten, kok ti sante, enn lo lot e bar-d-zour ti’n arive. Alor Bonker ti dir avek zot tou, “Vin deor e vin gete. Lizour in arive.”

Zot tou zot ti tay deor e la vre zot ti war ki lizour ti’n arive. Zot ti byen kontan e zot ti donn Bonker tou son larzan paryaz. Alor Bonker ti retourn se li, byen ris, e osi byen kontan ki i ti’n war dimoun pli bet ki son bann bo paran. Dezorme, i ti viv ere avek son fanmir. I ti ganny douz zanfan e erezman zot ti bokou pli malen ki zot gran pye.